«اشتباه ژئوپلیتیکی ترامپ با تهدید مکزیک»

به گزارش ایرنا، «دونالد ترامپ» که خود را برای تصدی ریاست جمهوری آمریکا آماده می کند، به نظر می رسد که مصمم است اعمال تعرفه ها را سنگ بنای دستورکار اقتصادی خود قرار دهد.

مکزیک را شاید بتوان کشوری شناسایی کرد که بیشترین تاثیر از تحولات آمریکا با پیروزی دوباره ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری را متحمل خواهد شد. سه هزار کیلومتر مرز مشترک، آمریکا به عنوان بزرگترین شریک تجاری و میلیون ها خانواده ای که به هر دو کشور تعلق دارند، از دلایل ساختاری است که توضیح این مساله هستند.

در کنار دلایل ساختاری، برخی عوامل مقطعی نیز بر اهمیت تحولات آمریکا برای این همسایه جنوبی می افزاید و برنامه تهاجمی ترامپ در برابر مکزیک شامل اعمال تعرفه های بالا بر واردات از این کشور و اخراج مهاجران غیرقانونی در این دسته بندی قرار می گیرد.

ترامپ که معمولا تهدیدهای خود را به دستورهای اجرایی تبدیل می کند، به کانادا و مکزیک و چین و حتی اتحادیه اروپا هشدار داده است که سیاست تعرفه گذاری را در مورد آن ها اجرا خواهد کرد. ترامپ که در یکی از مصاحبه های اخیر خود تاکید کرد، تعرفه ها «بهترین اختراع تاریخ» هستند، اعلام کرده است که یکی از اولین فرمان های اجرایی او، تعیین تعرفه 25 درصدی برای کلیه کالاهای وارداتی از مکزیک به آمریکا خواهد بود.

ترامپ که برای اولین بار در سال 2019 و با هدف اعمال فشار بر دولت مکزیک برای مهار مهاجرت غیرقانونی، پیشنهاد تعرفه گذاری را مطرح کرد، با گذشت پنج سال بار دیگر این سناریو را پیشنهاد کرده است.

«کلائودیا شینباوم» رئیس جمهوری مکزیک در نامه ای خطاب به ترامپ و تهدیدهای او مبنی بر اعمال تعرفه های 25 درصدی بر تمام محصولات وارداتی از مکزیک هشدار داد که در واکنش به اقدام احتمالی دولت آینده آمریکا، «تعرفه دیگری در پاسخ اعمال خواهد کرد».

رئیس جمهوری مکزیک تاکید کرد: مهاجرت و مصرف مواد مخدر در ایالات متحده را نمی توان از طریق تهدید یا تعرفه حل کرد. آنچه نیاز است همکاری و درک متقابل برای مقابله با این چالش های مهم است.

بر اساس آمارهای رسمی، بیش از 83 درصد صادرات به آمریکا در سال 2023 از مکزیک و 75 درصد از کانادا بوده است.

به نظر می رسد تهدید ترامپ به اعمال تعرفه های سنگین، مفاد توافق آزاد تجاری بین آمریکا، مکزیک و کانادا را نقض می کند. این توافق که ترامپ آن را در سال 2020 امضا و به صورت قانون در آورد شامل تجارت عمدتا بدون عوارض گمرکی بین سه کشور بوده است.

در میان بیشمار تحلیل و بررسی ها از تاثیر و پیامدهای بازگشت دوباره ترامپ در قامت رئیس جمهوری آمریکا، موضوع مهاجرت و روابط این کشور با همسایه جنوبی خود، مکزیک در کانون توجه ها قرار گرفته است و به همین منظور نیدیا اِگرمی پینتو ( Nydia Egremy Pinto) تحلیلگر بین المللی، کارشناس و خبرنگار مکزیکی در یادداشتی اختصاصی برای خبرگزاری جمهوری اسلامی( ایرنا) به بیان دیدگاه ها در مورد تهدیدهای تعرفه ای ترامپ پرداخت:

پشت تهدیدهای دونالد ترامپ علیه مکزیک، استراتژی او برای اعمال فشار بر چین، رقیب ژئوپلیتیکی او و کشوری است که با آن جنگی چند بعدی به راه انداخته است. رئیس جمهوری منتخب ایالات متحده برای مبارزه با مهاجرت غیرقانونی به کشورش و قاچاق مواد غیرقانونی، به دولت مکزیک هشدار داد که تعرفه های جدیدی را - تا سقف 25 درصد - بر واردات و 10 درصد دیگر بر واردات چینی اعمال می کند.

دولت مکزیک با تکیه بر دیپلماسی به تهدیدهای پاسخ داده و در عین حال اعلام کرده است که از قدرت استراتژیک خود برای دفاع از سیاست «گفت وگو و همکاری، به دور از فشار» برای دفاع از حاکمیت خود استفاده خواهد کرد.

«در مکزیک، نگرش تند ترامپ زنگ خطر را به صدا درآورد زیرا مهارت او برای هشدار دادن و پشت کردن به دیپلماسی شناخته شده است» دولت به همین منظور، پیشتر اقدامات حفاظتی را برای ساکنان مکزیک در ایالات متحده از طریق کنسولگری ها فعال کرده است. در عین حال در راستای حمایت از بخش تجاری به ویژه بخش صادرات برای مقابله با این اقدام قهری، وارد عمل شده است.

با مشاهده اظهارنظرها و تهدیدهای ترامپ متوجه می شویم که این یک نگرش همیشگی بوده است. آمریکا تحت ریاست جمهوری ترامپ در سال 2019 نیز همین رویه را در مورد مکزیک انجام و هشدار داد که این کار را در سال 2025، زمانی که مذاکره مجدد بر سر توافقنامه تجارت آزاد سه جانبه آمریکای شمالی (آمریکا، کانادا و مکزیک) آغاز شود، انجام خواهد داد.

به دنبال این تهدیدها، مکزیک همچنین کنترل های مهاجرتی بیشتری را اعمال کرد و مقدار بی سابقه ای فنتانیل را ضبط کرد که پیامی واضح به ترامپ مبنی بر تمایلش برای همکاری اما بدون تسلیم است.

دولت چین نیز پیام تهدیدآمیز تعرفه گذاری ترامپ را به عنوان سیاست جدید تقابل دریافت کرده است. «شی جین پینگ» رئیس جمهوری چین در پاسخ هشدار داد: هیچکس در این جنگ تعرفه ای پیروز نخواهد شد.

در مکزیک، نگرش تند ترامپ زنگ خطر را به صدا درآورد زیرا مهارت او برای هشدار دادن، ترساندن و پشت کردن به دیپلماسی شناخته شده است. با این حال، با مشاهده اینکه چگونه روابط ما با آمریکا در دوره «آندرس مانوئل لوپز اوبرادور» رئیس جمهوری سابق به خوبی پیش رفت، این امید وجود دارد که این بار نیز همین اتفاق بیفتد.

با این حال، ممکن است مکزیک در پاسخ به تحقق وعده تبلیغاتی ترامپ مبنی بر اخراج دسته جمعی و اعمال تعرفه های ناعادلانه، به «اقدامات آینه ای» و متقابل در پرونده تجاری متوسل شود و به عنوان آخرین منبع استراتژیک، میلیون ها مکزیکی ساکن ایالات متحده را برای اجرای کارزار خودداری از خرید فراخواند که آسیب جدی به اقتصاد محلی وارد می کند.

«ممکن است مکزیک در پاسخ به تحقق وعده تبلیغاتی ترامپ مبنی بر اخراج دسته جمعی و اعمال تعرفه های ناعادلانه، به اقدامات آینه ای و متقابل در پرونده تجاری متوسل شود» در هر صورت، ما مطمئن هستیم که سخنرانی تهاجمی ترامپ بخشی از استراتژی او برای کسب موقعیت در برابر غول بزرگ آسیایی است که امروز در جایگاه نخست فناوری قرار دارد و قهرمان در عرصه صنعتی- تجاری است.

به همین دلیل، ترامپ از مکزیک و کانادا، دو شریک تجاری اصلی خود، به عنوان ابزاری در این رقابت استفاده می کند.

این وضعیت که توسط ترامپ برای مشروعیت بخشیدن به موضع خود در قبال چین ایجاد شد، به نظر می رسد اعلامیه ای باشد مبنی بر اینکه دولت او آموزه های «هنری کیسینجر» در کتاب «دیپلماسی» او را کنار می گذارد.

با گذشت 30 سال پس از آن اثر و در زمانی که نظم جهانی (جدیدی) در حال ظهور است که هدف آن حرکت به سوی چندقطبی بودن نظام بین الملل است، اقدامات قهری دونالد ترامپ برای او و کشورش نتیجه معکوس خواهد داشت: به زنجیره های تامین و بخش واردات آسیب می رساند. سیاست فشار ترامپ همچنین صنعت متوسط یعنی مولدهای اقتصاد این کشور را تحت تاثیر قرار می دهد.

*تحلیلگر بین المللی، کارشناس و خبرنگار مکزیکی